Osmanlı-İran Sınırından Anılar

Türk-İran sınırı üzerinde tarih boyunca her ne kadar büyük çatışmalar ve sıkıntılar olmasa da müteaddit defalar anlaşmalar, teknik ve diplomatik toplantılar ve sınır çalışmaları yapılmıştır. Osmanlı-İran sınır anlaşmazlıklarının önemli bir sebebi de iki ülke topraklarında da yaşayan aşiretlerdi. Bu aşiretler sınır tanımaksızın mevsimsel göçler yapmaktaydılar. Bu durum, iki ülke arasında sınır problemlerini de zaman zaman arttırmaktaydı. Buna rağmen, Osmanlı-İran sınır sorunları sınır diplomasisi ekseninde yürütülmekteydi. Zaman zaman gerginlikler olmasına rağmen hiçbir zaman sıcak çatışmalara dönüşmemişti. Hatta sınır boylarındaki sosyal yapıları dikkate alan iki taraf da mutlak sınır çizimi konusunda isteksiz davranmakta ve bunu bir politikaya dönüştürmüşlerdi. Ancak yabancı devletlerin müdahalesi ve nüfuz arayışları iki devletin sınırlarını kesinleştirmelerini zorunlu hale getirmişti. Özellikle bölgede İngiliz ve Rus nüfuz çatışmaları Osmanlı-İran sınırlarının da çiziminde etkili olmuştur. Elinizdeki bu kitap Osmanlı döneminde bu maksatla yapılan son komisyon faaliyetlerini resmi dilden uzak, özel bir anlatımla ele almaktadır. Osmanlı komisyonundan Aziz Samih İlter ile hakem sıfatıyla bulunan İngiliz komisyonundan C. H. D. Ryder'ın anlatımıyla 1913-1914 Osmanlı-İran sınır çizimi, bu esnada yaşanan olaylar, komisyon üyelerinin ilginç gözlemleri, sınır boylarındaki insanların hayat hikayeleri bu kitapta okuyucunun ilgisine sunulmuştur.